Πρόσωπα και ιστορίες

Το όραμα του Θ. Κολοκοτρώνη για την απελευθερωμένη Ελλάδα

Kolokotronis

«Ο άνδρας αυτός στα 52 του ήταν πράγματι πλασμένος να ηγηθεί στην Πελοπόννησο κατά τη διάρκεια του Αγώνα. Το στερεό του σώμα, το μεγάλο του κεφάλι, τα μακριά του μαλλιά, τα αετίσια μάτια του, το ευρύ μέτωπο, η βροντερή του φωνή, τα πάντα συντελούσαν στην επιβλητική του εικόνα, που μπορούσε να καταπλήξει με την πρώτη ματιά τους ορεσίβιους της Πελοποννήσου.»* Εκτός όμως από την επιβλητική του εμφάνιση, είχε και τα χαρίσματα εκείνα που ξεχωρίζουν τον ηγέτη από τους υπόλοιπους. Ήταν εύγλωττος, είχε στρατηγική σκέψη και ευθυκρισία, γνώριζε καλά πρόσωπα και καταστάσεις και ήταν αποφασιστικός. Ο λόγος του γινόταν σεβαστός από όλους σε τέτοιο βαθμό, που αρκούσε κάποιος να πει «Το είπε ο Γέρος», όπως έλεγαν οι αρχαίοι για τον Πυθαγόρα «Αυτός έφα» (Αυτός το είπε).

Τον έλεγαν Γέρο, όχι λόγω της ηλικίας του, αλλά λόγω της σοφίας του. Ήξεραν πως αυτό που θα πει το έχει σκεφτεί καλά, το έχει συζητήσει με εκείνους που έχουν τις κατάλληλες γνώσεις, και πως με θάρρος θα αναλάβει την ευθύνη των λόγων και των έργων του.

Καταγόταν από οικογένεια οπλαρχηγών της Αρκαδίας, γεννήθηκε σ’ ένα ρέμα της Μεσσηνίας το 1770 και όλη του η ζωή ήταν πόλεμος εναντίον των Τούρκων κατακτητών.

Την πρωτοχρονιά του 1843, όταν η Ελλάδα είναι πια ανεξάρτητο κράτος κι εκείνος είναι πλέον ηλικιωμένος και άρρωστος, δέχεται την επίσκεψη ενός γνωστού του κυρίου Σ.Π στην Αθήνα όπου διαμένει. Ο κύριος συνοδεύεται από τον νεαρό Μ, ο οποίος σπουδάζει στην Ευρώπη και επιθυμεί πολύ να γνωρίσει τον θρύλο της Επανάστασης και να του ευχηθεί για το νέο έτος. Με αφορμή μία νεκρική πομπή που περνά μπροστά τους, ο Γέρος τους διηγείται μία παλιά ιστορία με έναν Πέρση σοφό που είχε επισκεφτεί την Αθήνα. Όλοι τον θαύμαζαν γιατί ήξερε κάθε φορά να τους πει αν κάποιος που πέθαινε επρόκειτο να πάει στον παράδεισο ή στην κόλαση. Κάποτε, κάποιος δεν μπόρεσε ν’ αντισταθεί στην περιέργειά του και τον ρώτησε πώς θα μπορούσε να γνωρίζει κάτι τέτοιο. Ο Πέρσης σοφός απάντησε πως έστελνε τον βοηθό του στην κηδεία και ανάλογα με το αν οι παριστάμενοι επευφημούσαν ή καταριόνταν τον νεκρό, καταλάβαινε που πρόκειται να καταλήξει. «Το πράγμα είναι απλό, τους είπε· η οργή του κόσμου, η κατάρα των συμπολιτών συνοδεύει στον θάνατο τους κακούς ανθρώπους. Τα αναθέματα είναι πρόδρομος της κρίσης του Θεού. Αλλά οι ευλογίες των ανθρώπων συνοδεύουν τους αγαθούς άνδρες. Καθένας διηγείται με δάκρυα τα ανδραγαθήματά τους και ρίχνει με χέρι τρεμάμενο χώμα στον τάφο τους». Ύστερα, ο Κολοκοτρώνης συμβουλεύει τον νεαρό, που καταγόταν από την Κεφαλλονιά και σπούδαζε στην Ευρώπη:

«**Βλέπετε τούτον τον οντά; Είναι αστόλιστος, καθίσματα δεν έχει, οι τοίχοι είναι ξεροί, – τούτη είναι η Ελλάδα καθώς εμείς σας την παραδώσαμε, εμείς οι γέροι εις τους νέους. Εμείς εις τα 1821 εκαθαρίσαμεν τον τόπον, εκουβαλήσαμεν τα λιθάρια, εκτίσαμε την οικοδομήν. Εσείς θα ντύσετε τα γυμνά τείχη, θα φέρετε τις πολύτιμες ζωγραφιές, θα στήσετε τα όμορφα τραπέζια και τους καθρέφτες, τούτο θα κάμει η προκοπή σας και τα γράμματα. Και οι ευχές των συμπολιτών σας, και τα έργα σας θα σας ανεβάσουν στα λημέρια τα αθάνατα των δικαίων. Κύριε Μ, φέρε εις το έθνος σου την μάθηση των Ευρωπαίων, η οποία, όπως άκουσα από τους καλύτερούς μου, είναι και επιστήμη Ελληνική. Από τις στεριές της γεννήσεώς μας εφύσηξε εκεί αέρι ευτυχισμένο σοφίας, φέρε πίσω την νύφη στον τόπο της καθώς επιστρέφεις

Ένα μήνα αργότερα, στις 4 Φεβρουαρίου, ο Γέρος του Μοριά πέθανε από εγκεφαλικό επεισόδιο. «Αλλά ούτε ο κύριος Σ.Π ούτε ο νεαρός ήταν παρόντες στην κηδεία. Δεν μπόρεσαν να δουν πως το βαθύ πένθος όλων των Ελλήνων, οι ευχές, τα απαρηγόρητα κλάματα επρόσφεραν εις τον ουράνιον δικαστήν τα πιστότερα πιστοποιητικά των καλών έργων και των ιδρώτων του καλού Έλληνος δια την ελευθερίαν της πατρίδος του.»

Χρόνια Πολλά Ελλάδα!

*Κων. Παπαρρηγόπουλος, Τα διδακτικότερα πορίσματα του ελληνικού έθνους, 1899.
**Κάποιες, ελάχιστες λέξεις και εκφράσεις έχουν αναδιατυπωθεί, ώστε να γίνουν κατανοητές στον αναγνώστη που δεν είναι εξοικειωμένος με την ελληνική γλώσσα της εποχής εκείνης.
Από το «Διήγησις Συμβάντων της Ελληνικής Φυλής, από τα 1770 έως τα 1836» Τα Απομνημονεύματα του Θεόδωρου Κωνσταντίνου Κολοκοτρώνη, όπως υπαγορεύθηκαν στον Γεώργιο Τερτσέτη.

Πηγή φωτογραφίας:

https://www.flickr.com/photos/127226743@N02/

Γράψτε ένα σχόλιο